Kan een landschap kunst zijn? Volgens de beweging van de Land Art wel. Wereldberoemd werd in 1970 bijvoorbeeld de Spiral Jetty van Robert Smithson. De Amerikaanse kunstenaar trekt buiten de muren van het museum en zet een landschap - in dit geval het Great Salt Lake in Utah - naar zijn hand, het liefst met natuurlijke materialen. Het resultaat is een oermonument dat organisch verankerd is in de natuur, een mythische steiger met prehistorische allures.
Morgenvroeg trek ik naar de Aran Isles, aan de westkust van Ierland. Met eigenlijk maar één doel: de muurtjes zien die de boeren hier eeuwen geleden optrokken. De Aran-eilanden zijn drie eilandjes, het kleinste niet groter dan een zakdoek, die een ongerept baken vormen tegen de beukende Atlantische Oceaan. Om het land te kunnen bewerken, moesten de eerste bewoners het vulkanisch gesteente uit de weidelanden vissen. Het resultaat zijn sublieme netwerken van muurtjes die het territorium van elke boer kunstzinnig afbakenen.
Kunst of Land Art is het wellicht niet. Tenminste als kunst altijd intentioneel is, bijvoorbeeld bewust bedoeld om schoonheid (of lelijkheid) te scheppen. Maar het heeft toch een onschatbare voorsprong op het werk van Smithson en gelijk welke andere twintigste-eeuwse kunstenaar. Namelijk een totaal gebrek aan ego, ego, ego.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten