vrijdag 25 januari 2008

PASCAL MERCIER


Reeds in 2001 verscheen het boek Het handwerk van de vrijheid. Over de ontdekking van de eigen wil van Peter Beiri. Velen zullen hem eerder kennen onder het pseudoniem Pascal Mercier van wie het sublieme Nachttrein naar Lissabon in 2006 werd gepubliceerd. Ondanks de virtuositeit ervan, vindt het slechts zeer langzaam zijn weg naar het grote publiek. Misschien is het te wijten aan de vaak filosofische en technische uitwijdingen over vrijheid. Beiri doet zijn naam als hoogleraar filosofie aan de VUB (niet Brussel maar Berlijn) alle eer aan. Kleine nuances reeds aanwezig in de titel van zijn filosofische studie naar de eigen wil en (haar) vrijheid maken dit reeds duidelijk. De romans die erop volgden zijn oefeningen in zijn filosofische denken, want ook na Nachttrein naar Lissabon – een aanrader trouwens – verscheen er van hem Perlmann’s zwijgen.

In welke mate is het menselijk handelen te begrijpen, dit wil zeggen redenen zoeken of vinden van het handelen? En hoe verhoudt deze paradox van verklaarbaarheid, voorwaardelijkheid zich tot mogelijke gedachten aan vrijheid, aan eigen wil? Wat bepaalt dat ik juist deze keuze maak, deze zin geschreven heb, en niet eerder iets anders?

Nachttrein naar Lissabon vertelt het verhaal van een oudere man die inziet dat zijn leven, de keuzes die hij tot dan toe gemaakt heeft, niet is wat het had moeten zijn. Een impulsieve beslissing en een boek brengen de man naar Lissabon alwaar zijn ogen en denken geopend worden. Het boek was tevens de aanleiding van mijn ontdekking van Lissabon. Een ontdekking die langzaamaan uitbloeide tot een ware passie. Met spijt in het hart moet ik eerlijkheidshalve vermelden dat ook J-M DD van LDD deze roman het beste boek van 2007 vond.

Perlmann’s zwijgen richt zich eerder op de bewuste invloed van het kiezen op een mens. En vooral hoe het iemand (innerlijk) vergaat wanneer hij bedrog pleegt. Misschien niet toevallig dat Beiri in zijn filosofische verhandeling vaak verwijst naar Misdaad en Straf van Dostojewski.

Trouwens in het licht van deze literatuur en na het zien van de film Into the Wild wordt er veel duidelijk gemaakt voor een mens... (P)

Geen opmerkingen: