Tot 6 januari presenteert het Casino van Luxemburg een retrospectieve van Wim Delvoye. Het Casino out zich steeds meer als een expositieruimte voor hedendaagse kunst en in het kader van Luxemburg Culturele Hoofdstad 2007 haalde het een controversiële naam in huis. Wim Delvoye gunt ons in de 17 zalen van het Casino een terugblik op zeven jaar Cloaca. Niet alleen duwt hij ons met de neus op zeven generaties van zijn strontmachine, van het allereerste rudimentaire prototype tot de gestroomlijnde Cloaca New and Improved. Ook liggen ontelbare sketches uitgestald, is er een kamer gevuld met elektronische en gedetailleerd uitgewerkte Cloaca-poorten, en loop je op de eerste verdieping tegen een minimalistische muur van vacuüm verpakte strontjes. Kak is er in veel soorten, dat is het eerste wat opvalt. Je vraagt je bovendien af of de museumshop nog bij de tentoonstelling hoort, want de bevallige winkeljuffrouw verkoopt al even ingenieuze en originele gadgets: van het zachte Cloaca-toiletpapier tot een Wim Delvoye action man. Delvoye profileert zich als een merknaam. Maar met een ferme knipoog.
De kunst van Delvoye zou cynisch zijn. Zoals het werk van Damien Hirst of Jeff Koons. Ze zou uit zijn op snel geldgewin en de kunstwereld een poepje laten ruiken. Het leidt geen twijfel dat de Gentenaar graag bepaalde marktmechanismen van het artistieke establishment in zijn hemd zet. Maar Delvoye vergroot de commercie van kunst tot het extreme uit, zodat hij eigenlijk aan dat doel voorbijschiet. Hier is geen zure criticaster aan het woord, maar een intellectuele bon-vivant. In het Warner Bros-logo verschijnt plots de naam van de kunstenaar. De barokke letters van Coca Cola slingeren zich naar Cloaca. Tv-commercials verleiden je de producten van Cloaca in huis te halen. Want jij wil toch ook hip zijn? Meneer Proper wordt de spreekbuis van een machine die uitwerpselen produceert, aan de lopende band. Je kan het alleen maar ironisch opnemen. Het atelier van Delvoye is een grote speeltuin. En wat muffe kunsthistorici er van denken? Het zal Delvoye worst wezen.
In het universum van Delvoye geldt maar één spelregel: enthousiasme. Al dan niet gespeeld naïef. Dat is ook nodig als een bevlogen kunstenaar jaren collaboreert met gortdroge biologen, chemici en ingenieurs. Om te komen tot een levenswerk: de Cloaca is een perfecte replica van het menselijke spijsverteringsstelsel geworden. Zeker de nieuwe generatie. En de stront die hij produceert is niet van authentieke te onderscheiden, zo vertelt één van de talrijke geprojecteerde documentaires ons. Het fragment komt uit een reportage van het BBC-programma Omnibus. Het is aandoenlijk om te zien hoe Delvoye zijn machine de duurste pralines voedert. Tot hij (of zij) begint te kokhalzen en alles uitrochelt. Niks menselijk is de Cloaca vreemd. En wat het apparaat eigenlijk moet symboliseren? Vakliteratuur zal waarschijnlijk in wollige termen uitweiden over een aanklacht tegen moderne kunst die shit produceert. Of over een metafoor voor onze consumptie- en afvalmaatschappij. Hell! Face it: de Cloaca is gewoon een briljant en poëtisch onding. Een nutteloze en onbetaalbare robot die produceert wat we liefst zo snel mogelijk wegsjassen. Welk bedrijf werkt jaren aan een rekenmachine met dyscalculie? Welke firma pakt uit met een GPS die stottert? NV Wim Delvoye verstaat de kunst.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten